เคลือบฟลูออไรด์

การใช้ฟลูออไรด์เป็นวิธีที่ยอมรับกันทั่วไปว่าสามารถป้องกันฟันผุได้อย่างมีประสิทธิภาพ ผลการป้องกันฟันผุของฟลูออไรด์เป็นผลเฉพาะที่ (topical effect) บนผิวฟันและบริเวณรอบๆ ตัวฟัน มากกว่าผลจากทางระบบ (systemic effect) 

กลไกหลักที่สำคัญของฟลูออไรด์ในการป้องกันฟันผุ 
คือ การส่งเสริมการสะสมของ แร่ธาตุ (remineralization) ที่ผิวฟัน และทำให้เกิดการยับยั้งการละลายตัวของแร่ธาตุ (demineralization) ที่ ผิวฟัน และช่วยยับยั้งแบคทีเรียที่ทำให้ฟันผุ 

รูปแบบของการใช้ฟลูออไรด์ ได้แก่

1. ฟลูออไรด์สำหรับใช้ที่บ้าน (Home-use fluoride) แบ่งเป็น 

• ฟลูออไรด์ชนิดที่ซื้อใช้ได้เอง ได้แก่ 
  • ยาสีฟันผสมฟลูออไรด์ (Fluoride toothpaste) 
  • ยาอมบ้วนปาก ผสมฟลูออไรด์ (Fluoride mouthrinse) 
• ฟลูออไรด์ชนิดที่ทันตแพทย์สั่งจ่ายให้ ได้แก่ 
  • ฟลูออไรด์เจลสำหรับใช้ที่บ้าน (Home fluoride gel) 
  • ฟลูออไรด์เสริมชนิดรับประทาน (Fluoride supplement) 

2. ฟลูออไรด์ที่ใช้โดยทันตแพทย์หรือทันตบุคลากร (Professional applied fluoride) ได้แก่ 

• ฟลูออไรด์เจล (Professional fluoride gel)  
• ฟลูออไรด์วาร์นิช (Fluoride varnish) 
• ซิลเวอร์ ไดอะมีนฟลูออไรด์ (Silver diamine fluoride) 

3. ฟลูออไรด์สำหรับใช้ในชุมชน (Community-use fluoride) ได้แก่

• น้ำดื่มผสมฟลูออไรด์ (Fluoridated water)  
• นมผสมฟลูออไรด์ (Fluoridated milk) 
   

ความถี่ของการตรวจฟันและเคลือบฟลูออไรด์โดยทันตแพทย์ 

โดยปกติทันตแพทย์จะทำการจะเคลือบฟลูออไรด์ให้ทุก 3-6 เดือน ขึ้นอยู่กับความเสี่ยงของการเกิดฟันผุ โดยจะใช้ 

• ฟลูออไรด์เจล : (ใช้ในเด็กอายุมากกว่า 6 ปี) เป้นการใช้เจลฟลูออไรด์ (acidulated phosphate fluoride, APF) โดยทันตแพทย์จะทำการตรวจฟัน ใช้ไหมขัดฟัน และขัดฟันให้ก่อนทำการเคลือบ จากนั้นจะใช้ถาดเคลือบฟลูออไรด์ที่เหมาะสมกับช่องปากของเด็ก วางถาดที่มีฟลูออไรด์เจลครอบฟันบนและฟันล่าง ให้เด็กกัดไว้เป็นเวลา 4 นาที และภายหลังการเคลือบฟลูออไรด์เจล ห้ามบ้วนน้ำดื่มน้ำ หรือรับประทานอาหาร เป็นเวลา 30 นาที 
• ฟลูออไรด์วานิช : (ใช้ในเด็กอายุต่ำกว่า 6 ปี) หลังจากทำความสะอาดฟัน จะใช้ Sodium fluoride varnish ทาบางๆ ไปที่ผิวฟัน โดยเน้นการทาฟันที่เริ่มผุ และด้านที่มีความเสี่ยงต่อการเกิดฟันผุสูง เช่น ด้านประชิดและด้านบดเคี้ยว ภายหลังการทาฟลูออไรด์วาร์นิช ควรเลี่ยงอาหารแข็งอย่างน้อย 2 ชั่วโมง และงดการแปรงฟันในวันที่ ทาฟลูออไรด์วาร์นิช เพื่อเพิ่มเวลาการยึดติดและการปล่อยฟลูออไรด์สู่ผิวเคลือบฟัน 

สามารถทำนัดเพื่อตรวจสุขภาพช่องปาก ที่แผนกทันตกรรม โรงพยาบาลกรุงเทพขอนแก่น ได้ที่ เบอร์ 043-042-888 หรือ 043-042-837 ได้ทุกวัน