อาการที่กำลังบ่งบอกว่าเป็นนิ่วในไต ได้แก่

• ปวดเอวข้างที่มีก้อนนิ่ว
• ปวดหลังหรือช่องท้องช่วงล่างข้างใดข้างหนึ่ง
• ปวดเสียด ปวดบิดเป็นพักๆ
• มีไข้หนาว
• คลื่นไส้ อาเจียน
• ปัสสาวะขุ่นแดง
• ปัสสาวะเป็นเม็ดทราย
• ปัสสาวะแล้วเจ็บ
• ปัสสาวะบ่อย
• ปัสสาวะไม่ออก

การรักษานิ่วในไตส่วนใหญ่รักษาตามชนิดและสาเหตุ ได้แก่

1. การรักษาแบบไม่ต้องผ่าตัด หากนิ่วมีขนาดก้อนเล็กมากอาจหลุดออกมาได้เอง โดยการดื่มน้ำเยอะๆ เพื่อขับออกมาทางปัสสาวะ โดยแพทย์อาจพิจารณาสั่งยาช่วยขับก้อนนิ่วตามความเหมาะสม
2. การใช้เครื่องสลายนิ่ว (Extracorporeal Shock Wave Lithotripsy : ESWL) เป็นการสลายนิ่วขนาดไม่เกิน 2 เซนติเมตร โดยใช้คลื่นเสียงความถี่สูง ทำให้ก้อนนิ่วแตกตัวและขับออกมาทางปัสสาวะ ผู้ป่วยอาจเจ็บเล็กน้อยและมีผลข้างเคียงอื่นๆ ตามมา จึงควรทำการรักษากับแพทย์เฉพาะทางที่มีความชำนาญอย่างใกล้ชิด
3. การส่องกล้องสลายนิ่ว (Ureteroscopy) เป็นการสลายนิ่วขนาดไม่เกิน 3 เซนติเมตร โดยแพทย์จะใช้เครื่องมือที่มีกล้อง Ureteroscopy ติดอยู่ด้วยเข้าไปทางท่อปัสสาวะเพื่อทำให้ก้อนนิ่วแตกตัวเป็นชิ้นเล็กๆ เพื่อขับออกมาทางปัสสาวะ
4. การรักษาแบบผ่าตัด (PercutaneousNephrolithotomy : PCNL)ใช้ในกรณีที่ก้อนนิ่วมีขนาดใหญ่และรักษาวิธีอื่นไม่ได้ผล โดยแพทย์จะทำการผ่าตัดด้วยการเจาะรูเล็กๆ บริเวณหลังของผู้ป่วยแล้วใช้กล้องส่องเพื่อนำเครื่องมือสอดเข้าไปทำให้นิ่วแตกเป็นชิ้นเล็ก จากนั้นจึงคีบก้อนนิ่วออกมาทางรูเดิม ซึ่งวิธีนี้ต้องพิจารณาและทำการผ่าตัดโดยแพทย์เฉพาะทางที่มีความชำนาญเท่านั้น

ป้องกันนิ่วในไต

• ดื่มน้ำให้มากช่วยลดโอกาสการตกตะกอนของก้อนนิ่ว
• กินแคลเซียมจากอาหารธรรมชาติให้เพียงพอ
• เลี่ยงเค็ม ลดเกลือในมื้ออาหาร
• ควบคุมการกินเนื้อสัตว์ นม เนย
• กินผักให้เยอะช่วยลดโอกาสเกิดนิ่ว